SOA's

Jonge mensen in Nederland zijn niet zo goed in het beschermen
van zichzelf als het aankomt op seksueel overdraagbare aandoeningen
(SOA). Het aantal jongeren tussen 15 en 29 die Chlamydia krijgen neemt toe terwijl het condoomgebruik afneemt.

SOA's

Wat is de oorzaak van een SOA?

Soa’s kunnen veroorzaakt worden door infecties met zowel virussen als bacterie. De meeste Soa’s tasten het slijmvlies zelf aan omdat de
cellen waarvan het slijmvlies gemaakt is worden opgegeten door bacteriën of vernietigd door virussen. Hoewel er ook Soa’s zijn die zich kunnen verspreiden van het begin van de infectie tot de baarmoeder, eileiders en eierstokken. Of bij mannen door de urinebuis, naar de epididymis wat ernstige ontstekingen kan veroorzaken tot zelfs onvruchtbaarheid. Dan zijn er nog Soa’s die zich verspreiden naar andere lichaamsdelen zoals het bloed, ruggengraat en zelfs de hersenen. De SOA gonorroea kan bloedvergiftiging (sepsis) veroorzaken. Witte syfilis kan chronische ontstekingen in het brein veroorzaken met als resultaat bewegingsproblemen, verlamming en dementie tot de dood volgt.

Download de catalogus "Seksuologie"

Lees meer over seksueel overdraagbare aandoeningen in de catalogus, krijg ook een overzicht van de symptomen van chlamydia bij mannen en vrouwen.

Onze catalogus behandelt de onderwerpen: seks, genderidentiteit en genderrollen, eierstok, testikels, zin in seks, verliefdheid en liefde, soa's, alcohol en seks.

 

Brochure seksuologie

Soorten ziekten

Welke geslachtsziekte komt het meest voor bij jonge mensen?

Chlamydia komt het meeste voor bij jonge mensen tussen 15-29 jaar en het aantal is aan het toenemen. 

De symptomen van chlamydia zijn infecties van de urinebuis, baarmoederhals of rectum. De infectie kan zorgen voor een witte afscheiding in de urinebuis of vagina, of een prikkende ervaring geven tijdens het plassen. Het grootste gevaar van Chlamydia-infecties is echter dat ze gebeuren zonder symptomen.

Veel mensen weten helemaal niet dat ze geïnfecteerd zijn en zoeken daarom ook geen medische hulp. Een onbehandelde Chlamydiainfectie verspreid zich in de geslachtsdelen en kan belangrijke delen aanvallen zoals de eileiders en de baarmoeder bij vrouwen, zaadleiders en epididymis bij mannen.

Ook syfilis besmettingen zijn licht aan het stijgen in Nederland

De meest bekende SOA die symptomen geeft buiten de slijmvliezen is waarschijnlijk HIV/Aids. Het is een virale infectie die zich verspreid via het bloed, van moeder op kind gedurende de bevalling
en borstvoeding. hiv-virus deeltjes vallen het immuunsysteem op
celniveau aan. Dit zijn de CD4+ T hulpcellen. Hierdoor kan HIV of (Aids als de infectie actief wordt) veel verschillende symptomen geven, Dit hangt af welke infectie niet meer bestreden kan worden door het nu inactieve immuunsysteem.

HIV-geïnfecteerden in Nederland, 2017

Seksuele verspreiding van ziekten - oefening

Ronaldo is een echte player, maar ook gevaarlijk en dom omdat hij nogal eens een condoom vergeet.

Is het echt waar dat een condoom je beschermd tegen een SOA?

In dit experiment ga kijken naar of het gebruik va neen condoom het risico op een soa vermindert. Je gaat ontdekken wie van de partners geïnfecteerd is en of een condoom de voortgang van de besmetting kan voorkomen.

Dit experiment kan de basis zijn voor een goed gesprek over het gebruik van voorbehoedsmiddelen en wie verantwoordelijk is voor het gebruik ervan.

Anticonceptie voor meisjes 

Er zijn verschillende soorten anticonceptie. Condooms, anticonceptiepillen, minipillen en spiraaltjes.

Anticonceptiepillen en minipillen worden tegenwoordig door veel jonge vrouwen gebruikt en in feite zijn er veel vrouwen die al heel vroeg beginnen met het gebruik van deze vorm van hormonale anticonceptie.

Anticonceptiepillen bevatten alle vrouwelijke geslachtshormonen. De meeste bevatten zowel oestrogenen als progesteron, die voorkomen dat de natuurlijke hormoonspiegels van de vrouw verschuiven zoals zou moeten om een goede rijping en ovulatie van de eieren te laten plaatsvinden.
Sommige anticonceptiepillen tasten ook het slijm in de baarmoeder aan, waardoor het dik wordt en het sperma er onmogelijk doorheen kan. Beide voorkomen zwangerschap.

Anticonceptiepillen moeten dagelijks worden ingenomen en sommige elke dag op hetzelfde tijdstip. Anticonceptiepillen moeten worden voorgeschreven door de arts en het vereist een onderzoek door de arts voordat u ze kunt krijgen.
Als je 15 jaar of ouder bent, heb je geen toestemming van een ouder nodig om anticonceptiepillen voorgeschreven te krijgen. De effectiviteit tegen zwangerschap is ongeveer 98%.
Anticonceptiepillen worden niet aanbevolen voor meisjes onder de 15 jaar, omdat er bijwerkingen kunnen optreden zoals groeistilstand en andere factoren.

In de afgelopen jaren zijn spiraaltjes populair geworden bij Deense vrouwen – niet in de laatste plaats bij jonge vrouwen. Het goede aan het spiraaltje is dat als het eenmaal in de baarmoeder is ingebracht, je niet aan anticonceptie hoeft te denken voordat het na een paar jaar moet worden vervangen.
Er zijn over het algemeen twee soorten; mensen zonder hormonen en mensen met hormonen. Spiraaltjes zonder hormonen beïnvloeden de micro-omgeving in de baarmoeder door koperionen vrij te geven die giftig zijn voor cellen. Hormonale spiraaltjes bevatten het hormoon progestageen, waardoor het slijm in de baarmoeder zo taai en dik wordt dat de zaadcellen erin vast komen te zitten en niet naar de eicel kunnen bewegen.
Het spiraaltje is 98-99% veilig tegen zwangerschap. Een koperspiraaltje gaat 5-8 jaar mee, terwijl een hormoonspiraaltje 3-6 jaar meegaat. Het spiraaltje moet worden geplaatst door een arts of een gynaecoloog en een bekkenonderzoek is over het algemeen vereist voordat dit kan gebeuren. Spiraaltjes moeten er weer uit als ze niet meer werken, je een nieuwe nodig hebt of als je zwanger wilt worden.

Zowel hormonale spiraaltjes als anticonceptiepillen bevatten hormonen die het risico van vrouwen op bloedstolsels en bloedingsstoornissen kunnen verhogen.

Anticonceptie

Anticonceptie voor jongens

Het gemakkelijkste anticonceptiemiddel, en het enige dat door mannen kan worden gebruikt en tegelijkertijd beschermt tegen zowel zwangerschap als seksueel overdraagbare aandoeningen, is het condoom.
Condooms zijn verkrijgbaar in verschillende soorten en maten, dus het is een goed idee om van tevoren te controleren welke maat je moet gebruiken. Het condoom mag niet te strak of te los zitten. Het condoom moet om een stijve penis worden bevestigd en voordat er vloeistoffen verschijnen die voorkomen dat het goed aan het oppervlak van de penis blijft plakken.
Het is altijd een goed idee om als jonge man net te hebben geoefend met het omdoen van het condoom voordat je het daadwerkelijk gebruikt. Het is ook belangrijk om te onthouden dat een condoom te oud kan worden en dan loop je het risico dat het niet meer strak zit en dus niet beschermt tegen zwangerschap of SOA's.

Het gebruik van condooms onder jongeren in Denemarken neemt af. Daar zijn waarschijnlijk meerdere redenen voor.
HIV is niet langer het doodvonnis dat de ziekte was in de jaren 80 en 90 toen het condoom een must werd, en dan is er enig bewijs dat er mythen zijn ontstaan onder jonge mannen dat seks niet goed is met condooms, en omdat veel jonge vrouwen al andere voorbehoedsmiddelen gebruiken, wordt het vaak hun verantwoordelijkheid om zichzelf te beschermen.

Hoewel het condoom het minst veilige anticonceptiemiddel is, is het het enige dat beschermt tegen SOA's. En je moet altijd onthouden dat je niet per se kunt zien of een partner een SOA heeft. Het is niet eens zeker of ze het zelf weten.

Anticonceptie

Hoe wordt Chlamydia behandeld?

Chlamydia is makkelijk te behandelen met antibiotica en de behandeling is pijnloos. Je kunt naar een huisarts toe voor een
onderzoek, of een zelf test doen van de apotheek. De huisarts test het slijm van de slijmvliezen in de vagina, urinebuis en mogelijk de anus. Ook kan het zijn dat je een urinemonster moet afgeven. 

Als de test positief is, dus bevestigd is dat je Chlamydia hebt, word je behandeld met anti biotica. Deze behandeling is 100 % effectief tegen de infectie. De schade die de infectie heeft aangericht aan de organen zoals de epididymis of eileiders is meestal permanent. Dat kan resulteren in verminderde vruchtbaarheid of zelfs onvruchtbaarheid.

13 vragen over seks en soa’s

Test je kennis in de brochure waar je 13 vragen vindt over seks en soa's. Hier vind je ook de antwoorden op de vragen. 

13 vragen over seks en soa’s